پیشرو مطبوعات

ایرانیان مهاجر در تاریخ مدنیت شوروی تاجیک، عموماً در تاریخ روزنامه‌نگاری تاجیکستان نقشی فراموش‌ناشدنی‌ دارند. یکی از شخصیت‌های معروفی که در پیدایش و شکل‌گیری مطبوعات شوروی تاجیک واقعاً سهم ارزنده‌ای داشت، قاسم طاهرزاده دیلمی است. وی در سال‌های 1921-1925م در دارالفنون کمونیستی محنتکشان شرق (شهر مسکو) درس خواند و سپس برای کار به تاجیکستان آمد. بین سال‌های 1926-1929م سردار ادارة معارف سیاسی تاجیکستان، در سال 1930م محرّر روزنامۀ تاجیکستان سرخ، و سال 1934م مدیر بخش مطبوعات کمیتة مرکزی حزب کمونیستی تاجیکستان شد. وی در سال‌های 1935-1937م مدیریت نشریات دولتی تاجیکستان را برعهده گرفت. دایره‌المعارف شوروی تاجیک دربارة حیات پرفاجعة این مرد در سال‌های 1937-1956م یعنی دربارة حدود بیست سال از زندگی این مرد به‌کلی خاموش است. حدود 20 سال آخر عمر قاسم دیلمی نیز در بخش خارجی رادیو تاجیکستان می‌گذرد و او یکی از سازمان‌دهندگان و رهبران آن بوده است.